در ابتدای این مناظره که به همت جامعه اسلامی دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد زیباکلام با اشاره به ریشه شکل گیری توهم توطئه در ایران اظهار کرد: توهم توطئه در ایران ریشهدار بوده و از گذشته وجود داشته است و در دوران معاصر نیز رژیم پهلوی اساس شکلگیری اش را بر مبنای توهم توطئه قرار داده بود و هیچ کسی را به عنوان مخالف و منتقد قبول نمی کرد.
وی افزود: رژیم پهلوی همیشه مبنای توطئه را از خارج از کشور می دانست و اساسا فکر مخالفت با حکومت در ایران همواره محکوم بوده است؛ چراکه حاکمان دائما میگویند ما مشغول کارکردن هستیم و به مردم خدمت میکنیم و کسانی که مخالف ما هستند مزدور عوامل خارجی اند.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان اینکه نمونه بارز توهم توطئه را میتوان در دیدگاه محمدرضا شاه در حین انقلاب سال ۵۷ دید اظهار کرد: نمونه بارز توهم توطئه در ایران همان دیدگاهی است که شاه مخلوع داشت و معتقد بود حکومت او را عوامل خارجی سرنگون کردهاند نه مردم ایران.
در بخش دیگری از این مناظره محمدعلی رامین، معاون مطبوعاتی دولت دهم با اشاره به اینکه نباید گفت در ایران همواره توهم توطئه وجود داشته است اظهار کرد: اینکه بگوییم در ایران همواره توهم توطئه وجود دارد و ما علمی فکر نمی کنیم جای سوال دارد. آیا در غرب توهم توطئه وجود ندارد و یا آیا غربی ها در سالهای سال علیه برنامه هستهای ما شعار ندادند و نظام ما را حکومتی معرفی نکردند که به دنبال تولید و نگهداری بمب اتم است ؟ آیا میتوان چنین مواردی را توهم توطئه دانست؟
وی ادامه داد: آنها توانستند آنقدر چنین شعارهایی را علیه ایران تکرار کنند که ما را در جایگاه متهم و خودشان را در مسند مدعی العموم قرار دهند و با چنین شعارهایی ما را به بن بست بکشانند.
رامین همچنین با بیان اینکه غربیها همواره به دنبال مسأله سازی علیه ایران هستند اظهار کرد: غربی ها پس از به فرجام رسیدن برجام نیز عنوان کردند که هم اکنون خیال ما از فعالیتهای هستهای ایران راحت شده و وقت آن است که به دنبال موضوعات دیگری علیه این کشور برویم و در واقع غربیها دائما برای ما پرونده تازه ای باز میکنند و می خواهند کشورمان را با این ترفندها به دام خود اندازند.
در بخش دیگری از این مناظره زیباکلام با اشاره به خاطراتی از سفرای کشورهای خارجی در ایران حین وقوع انقلاب اسلامی اظهار کرد: سفیرانی که در دوران انقلاب در کشور ما حضور داشتند و با شاه ملاقات میکردند به اعتقاد خودشان باورشان نمی شد که شاه فکر میکند آمریکا و انگلیس می خواهند او را از حکومت برکنار کنند.
وی در ادامه با اشاره به خاطرات سفیر انگلیس در ایران در زمان انقلاب اظهار کرد: در خاطرات سفیر انگلستان در ایران نیز مطرح شده است که وقتی وی با شاه ملاقات میکند شاه دولت بریتانیا را به همکاری با مخالفان اش در ایران متهم کرده و به او نیش و کنایه می زند و البته برای خود دلایلی هم دارد.
در ادامه این مناظره رامین درواکنش به سخنان زیباکلام با بیان اینکه مثال زدن از تاریخ خوب است، اما باید بگوییم می خواهیم از آن چه نتیجه ای بگیریم اظهار کرد: واقعیت این است که شاه هم درست می گفت و هم غلط . اگر شاه میگفت از زمانی که وی قیمت نفت را بالا برده است انگلیس و آمریکا با وی به مخالفت پرداخته اند باید این سوال را مطرح کرد که مگر شاه میتواند به میل خود قیمت نفت را تغییر دهد و در عین حال شاه از منظری نیز درست می گفت چرا که در اواخر حکومتاش امریکا و انگلیس با شناختی که از ملت ایران داشتند می دانستند که شاه نمیتواند کشور را بیش از این کنترل کند و حاکم این مملکت باشد.
معاون مطبوعاتی دولت دهم با اشاره به بحث برداشته شدن تحریمها و آغاز مذاکرات ایران با ۱+۵ اظهار کرد: آمریکایی ها هم اکنون مدعی هستند که با فشار تحریمها توانسته اند ایران را پای میز مذاکره بنشانند و بعد از ۳۷ سال دوباره حضور و نفوذ خود را در کشورمان پیگیری کنند.
وی ادامه داد: ما در شرایط پسابرجام داریم همه آنچه که در طول این سی و هفت سال به دست آورده بودیم از دست می دهیم و آزادی عملمان را محدود میکنیم البته من معتقد نیستم کسانی که به دنبال مذاکره هستند، مزدور، جاسوس و یا عوامل فراماسونها باشند بلکه این افراد ممکن است یا جاهل باشند و یا خائن.
رامین در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: هم اکنون ما باید بگوییم آیا به دنبال مقابله با نفوذ همه جانبه ی دشمن به کشور که نامحسوس هم نیست، هستیم یا خیر.
در بخش دیگری از این مناظره زیباکلام با طرح این پرسش که آیا گفتمان توهم توطئه در سایر کشورهای جهان نیز وجود دارد یا خیر؟ اظهار کرد: اکثریت نخبگان کشورهای دیگر با گفتمان توهم توطئه و تئوریهای آن به تحولات کشورشان و جهان نگاه نمی کنند و وقتی یک پدیده اتفاق می افتد به دنبال تحلیل ، تفسیر و شناخت آن هستند و در پی کشف دستهای پنهانی پشت پرده نمیگردند.
وی با بیان اینکه در ۳۷ سال گذشته چه در کشورما و چه در منطقه اتفاقی نیفتاده است که از دیدگاه حاکمیت از روی آگاهی یا جهل مردم پیش آمده باشد اظهار کرد: در طول ۳۷ سال گذشته از دیدگاه حاکمیت هر چه در منطقه و یا درون ایران اتفاق افتاده و مردم در آن نقش داشته اند تماما با فرضیات توهم توطئه توضیح داده شده و انگار هیچ اتفاقی از روی آگاهی و یا حتی ناآگاهی خود مردم پیش نیامده است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه افزود: در تمام دنیا یازده سپتامبر را یک جور می بینند و خوانش جمهوری اسلامی نیز از آن کاملا به شکل دیگری است و به طور کلی هر اتفاقی که در جهان می افتد اگر خلاف تصورات جمهوری اسلامی ایران باشد برنامه ریزی از سوی غربی ها و اگر با چارچوبهای فکری حاکمیت همخوان باشد خروش مردم و صدور انقلاب اسلامی عنوان میشود.
زیباکلام ادامه داد: در داخل کشور هم هر چه مطابق میل حاکمیت انجام شود، از سوی مردم آگاه ، هوشیار و در صحنه رخ داده است و هر چه غیر از آن باشد از سوی انگلیسی ها هدایت شده است.
نویسنده کتاب مقدمهای بر انقلاب اسلامی با بیان اینکه بسیاری از تحصیلکردگان و اساتید دانشگاهی ما نیز بر اساس فرضیات توطئه مسائل داخلی و خارجی را تحلیل میکنند اظهار کرد: مشکل اینجاست که فقط حاکمیت نیست که چنین تصوری از پدیده های اجتماعی و داخلی دارد بلکه بسیاری از تحصیلکردگان و اساتید ما نیز به همین شیوه فکر میکنند.
در ادامه این مناظره رامین با بیان اینکه حاکمیت رسانهها در جهان ، بیگانگان را به عنوان انسانهایی فهمیده معرفی کرده و سایر کشورها را عقب مانده وصف میکند اظهار کرد: ما نباید در فضایی قرار بگیریم که وقتی به ذهنمان مراجعه میکنیم ایرانی تمسخر شده باشد و احساس عقبماندگی کند و بیگانگان فهمیده و خوب به نظر برسند.
وی افزود: آمریکا و اروپا با فعالیتهای گسترده خود جریان سازی میکنند و رسانههای جهانی را هدایت کرده و برای مردم هر کشوری مطابق با زبان آن کشور شبکههایی را تاسیس کرده و در پی تغییر دادن ذهن مردم آن جامعه حرکت میکنند و اگر ما اینها را نبینیم و یا به تمسخرش بپردازیم کار درستی نکردهایم.
زیباکلام در بخش پایانی این مناظره با بیان اینکه آنچه به عنوان توهم توطئه در ایران مطرح شده یک پدیده تاریخی است خاطر نشان کرد: بخشی از علت به وجود آمدن توهم توطئه در ایران نتیجه عقب ماندگی علمی و سیاسی کشورما است و ما با ادامه این نگاه به تحولات دنیا هرگز نخواهیم توانست مقالات علمی در ژورنال های تخصصی جهانی داشته باشیم و پدیده ها را به خوبی بشناسیم.
وی افزود:غرب در برخورد با پدیده ها صورت مسأله را می پذیرد اما ما به دنبال دست های پشت پرده هستیم و فاصله علوم سیاسی در ایران با علوم سیاسی در غرب به اندازه یک اقیانوس است.
رامین نیز در بخش پایانی سخنان خود در این مناظره با بیان اینکه دو سال و نیم مذاکره با کشورهای غربی نه تنها تحریمها را برطرف نکرده بلکه ما را از پرونده ای به پرونده دیگر کشانده است اظهار کرد: در شرایط پسابرجام صحنه چالش ما با آمریکا تبدیل به صحنه چالش ایران با نوچه های آمریکا شده است و هم اکنون کشورهایی مثل عربستان به دنبال مخالفت و سنگاندازی در راه ایران هستند.
فایل صوتی مناظره رو میشه بزارین ممنون