مهم‌ترین رویدادهای پنجم بهمن را در ادامه به نقل از پایگاه «موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران» می‌خوانید.
رویدادهای پنجم بهمن
سال ۱۲۹۶
شاهزاده سلیمان‌میرزا، لیدر حزب دموکرات، به اتهام همکاری با آلمان‌ها از طرف نیروهای انگلیسی بازداشت شد.
سال ۱۳۰۰
مجلس شورای ملی لایحه اعزام ۶۰ نفر محصل نظامی به اروپا را تصویب کرد.
به دستور سردارسپه، وزیر جنگ، اداره کل غله و نان و اداره کل خالصجات ضمیمه وزارت جنگ شد و امیرلشکر خدایارخان در رأس دو اداره مزبور قرار گرفت تا عوائد آن بدون این که وارد خزانه شود، مستقیماً به وزارت جنگ پرداخت گردد.
سال ۱۳۰۱
قوام‌السلطنه، رئیس‌الوزراء، در اثر حمله سوسیالیست‌ها در مجلس استعفای کابینه را به احمدشاه تسلیم نمود.
سال ۱۳۰۶
سرتیپ فرج‌الله‌خان آق اولی به حکمرانی خوزستان تعیین گردید.
انعقاد سلام اعیاد از طرف ریاست وزراء به ترتیب زیر مقرر گردید:
عید نوروز، عید تاجگذاری، عید مبعث و عید غدیر سلام عام برگزار می‌شود. در عید اضحی، عید فطر، عید مشروطیت، عید مولود حضرت رسول، عید مولود حضرت امیر، عید مولود حضرت سیدالشهداء و عید مولود حضرت حجت، سلام خاص منعقد خواهد شد.
سال ۱۳۱۴
حسن صدر، وزیر عدلیه، از مجلس تقاضای تعقیب و محاکمۀ علی منصور، وزیر سابق طرق را نمود. وی متهم به اخذ رشوه از شرکت کامپساکس می‌باشد.
سال ۱۳۱۴
محمود علامیر (احتشام‌السلطنه) که در دورۀ اول ریاست مجلس را بر عهده داشت، در ۷۷ سالگی در تهران درگذشت. وی از خانواده قاجاریه بود و به آزادی‌خواهی اشتهار داشت.
سال ۱۳۲۰
هنگامی که محمدعلی فروغی، نخست‌وزیر، در مجلس درباره پیمان اتحاد سه‌جانبه سخن می‌گفت یکی از تماشاچیان به نام محمدعلی روشن از جایگاه مخصوص به‌سرعت خود را به نخست‌وزیر رسانیده، او را مورد ضرب و شتم قرارداد و سرانجام نمایندگان نخست‌وزیر را از چنگ او خلاص کردند و جلسه مجلس تعطیل شد. پس از تشکیل مجدد جلسه فروغی به دفاع از پیمان پرداخت و واقعه کتک‌خوردن خود را به جمله معترضه تعبیر نمود.
سال ۱۳۲۵
دادگاه زمان جنگ به‌طور فوق‌العاده در زنجان تشکیل شد و محاکمه اعضاء فرقه دموکرات و یاران آنها را شروع نمود.
سال ۱۳۲۷
دکتر حسن مشرف نفیسی از سازمان برنامه کنار رفت. احمد حسین عدل جای او را گرفت.
سال ۱۳۲۹
حسین مکی، مظفر بقایی، صالح، حائری‌زاده، نریمان و آزاد دولت را به علت امنیت قضایی استیضاح کردند. در همان روز دولت به استیضاح پاسخ داد و از ۱۰۳ نفر عده حاضر ۹۱ نفر به دولت رأی اعتماد دادند.
حسن وثوق (وثوق‌الدوله)، رئیس‌الوزرای اسبق ایران و عاقد قرارداد ۱۹۱۹ با انگلستان، در سن ۷۸سالگی در تهران درگذشت. وثوق ادیب و شاعر بود و چندی نیز ریاست فرهنگستان ایران را عهده‌دار شد.
سال ۱۳۳۴
هامر شولد، دبیر کل سازمان ملل متحد، وارد تهران شد.
سال ۱۳۳۵
سرلشکر نادر باتمانقلیچ، سفیر ایران در پاکستان، به سفارت ایران در عراق منصوب شد.
سال ۱۳۳۸
موسی خطاطان از طرف نخست‌وزیر به سمت وزیر گمرکات و انحصارات معرفی شد.
سال ۱۳۴۰
دولت، تیمور بختیار را یکی از مسببین وقایع اخیر در ایران دانست. دکتر امینی گفت لیست کابینه مخالفین در اختیار من است و رادیوهای کمونیستی مردم را تشویق به تظاهرات می‌کردند.
سپهبد تیمور بختیار از ایران خارج شد و به رُم رفت. در فرودگاه رُم اظهار نمود با قانون اصلاحات ارضی مخالفم و از طرفی در ایران آزادی وجود ندارد. تیمور بختیار در رأس ساواک قدرتی مافوق تصور به دست آورده بود. غیر از جمع‌آوری مال به فکر به دست آوردن قدرت بیشتری بود. در ۱۳۳۹ در مسافرتی که به آمریکا نمود، خواسته خود را با مسئولان کاخ سفید در میان نهاد. ظاهراً کاخ سفید با روی باز از پیشنهاد او استقبال کرده بود ولی بعد به وسائلی شاه را از نیت او آگاه ساخت و شاه نیز در پی فرصت بود تا ضربه خود را به او وارد نماید. تنها در یک مورد شاه اشاره به نیات پنهانی او کرد و آن در زمانی بود که تیمور بختیار کاخی برای سکونت خود در نیاوران بنیاد نهاده بود و شاه روزی به او گفته بود (تیمور شنیدم برای خود کاخ ریاست‌جمهوری بنیانگذاری می‌کنی؟) و سرانجام شاه به دست امینی کاخ آرزوهای بختیار را ویران کرد.
دولت ایران به خاطر دخالت مأموران سفارت شوروی در تظاهرات و اغتشاشات اخیر رسماً به آن دولت اعتراض کرد. در یادداشتی که به این مناسبت از طرف وزارت امور خارجه به پکُف، سفیر شوروی در تهران، تسلیم شد، آن دولت متهم به شرکت در توطئه و اغتشاشات ضد دولتی و تحریک دانشجویان گردید.
سال ۱۳۴۷
سیل مهیب در خوزستان چند شهر و دهکده را فرا گرفت و خسارات مالی و جانی وارد کرد.
سال ۱۳۴۸
سه قاچاقچی مواد مخدر به موجب حکم دادگاه نظامی اعدام شدند.
سال ۱۳۴۹
دادگاه نظامی تبریز ۱۲ نفر از متهمان کشتار (کولانکوه) را به اعدام محکوم ساخت. در این دادگاه ۲۰ نفر هم به حبس ابد محکوم شدند.
سال ۱۳۵۰
هویدا، نخست‌وزیر، بودجه کشور را در ۵۴۸ میلیارد ریال برای سال ۱۳۵۱ تقدیم مجلس کرد.
در شیخ‌نشین شارجه کودتا شد. شیخ خالد حکمران آن منطقه به قتل رسید و ولیعهد بر اوضاع مسلط شد.
سه قاچاقچی مواد مخدر در تهران تیرباران شدند.
سال ۱۳۵۳
نیروهای نظامی ایران که طبق نظر آمریکا به ظفار رفته بودند، شهر سوق‌الجیشی (رخیوط) مرکز عملیات شورشیان را تصرف کردند و آنرا به نیروهای سلطان قابوس سپردند.
سال ۱۳۵۴
سیل در خوزستان صدها خانه را ویران کرد.
سال ۱۳۵۵
بنا به دعوت سازمان عفو بین‌الملل هزاران نفر از مردم جهان در هلند اجتماع کردند. در این اجتماع به‌شدت مسائل عمده‌ای از ایران مطرح و مورد مذاکره قرار گرفت و دربارۀ آن چاره‌اندیشی شد. مسائل مطروحه عبارت بودند از عملیات ساواک در ایران، نقض حقوق بشر در ایران و رفتار با زندانیان سیاسی.
سال ۱۳۵۶
هویدا برای انتشار کتاب «بسوی تمدن بزرگ» نوشته شاه ضیافتی بر پا ساخت و گفت این کتاب پراهمیت‌ترین کتاب تاریخ ایران عصر جدید است.
سال ۱۳۵۷
کنسولگری ایران در حیدرآباد از طرف دانشجویان ایرانی اشغال شد.
امام خمینی به مناسبت بسته‌شدن فرودگاه‌ها پیام فرستاد: از این که ایادی اجانب فرودگاه‌های سراسر کشور را به روی من بسته‌اند به ناچار تصمیم گرفتم تا روز یکشنبه ۲۹ صفر – ۸ بهمن – به کشور برگشته و چون سربازی در کنار شما به مبارزه علیه استعمار و استبداد تا پیروزی نهائی ادامه دهم.
ستاد روحانیت مبارز اعلام کرد: هزاران جوان مسلمان حفظ جان امام خمینی را به عهده می‌گیرند.
دکتر مفتح، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز، اعلام کرد که آیت‌الله خمینی تصمیم به حرکت به تهران دارند و به هیچ وجه حاضر به تعویق انداختن آن نیستند.
در پی اعلام قبلی بر اساس گزارش خبرنگاران ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار نفر از طرفداران قانون اساسی و سوسیال دموکراسی از ۹ صبح به تدریج وارد میدان بهارستان شدند و پس از ایراد چند نطق قطعنامه‌ای در هفت ماده قرائت نمودند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس خبر داد: بختیار طی نامه‌ای از امام خمینی درخواست کرده است که سفر خود را به ایران سه هفته به تعویق اندازد تا او بدون نقض قانون اساسی امنیت وی را تضمین کند و همچنین ارتش را آرام سازد.
روزنامه کیهان اعلام کرد: یک توطئه سوء قصد به امام خمینی کشف شد.
خبرگزاری فرانسه از قول بختیار گفت: آیت‌الله خمینی اصولاً می‌تواند روز یکشنبه به تهران بیاید. وی گفت من آماده‌ام هرگونه امتیازی را در چارچوب قانون اساسی در اختیار امام خمینی قرار دهم.
رادیو لندن خبر داد: بختیار حاضر به قبول تغییر رژیم است البته با انجام انتخابات صحیح.
امام خطاب به همراهان خود گفتند: من باید بروم شما لازم نیست احساس خطر کنید.
انتهای پیام
