ازآنجاکه بخش کشاورزی به‌عنوان بزرگ‌ترین متولی تولید، تأمین امنیت مواد غذایی و تأمین غذایی است، نیاز است تا راه رسیدن به افزایش کمی و کیفی محصولات دراین‌بین حائز اهمیت باشد بدین ترتیب، قدم نهادن در مسیر کشاورزی حفاظتی، کشاورزی ارگانیک و ورود به عرصه کشاورزی مدرن و توجه به مکانیزاسیون کشاورزی مطرح می‌شود.
بانک جهانی، امنیت غذایی را «دسترسی همه مردم در تمام اوقات به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم» تعریف کرده است که این تعریف به سه عنصر «موجود بودن غذا»، «دسترسی به غذا» و «پایداری در دریافت غذا » مربوط است.
امنیت غذایی نه‌تنها مستلزم عرضه کافی مواد غذایی در سطح کلان است بلکه ناظر بر توزیع عادلانه غذا به‌منظور دستیابی همگان به آن نیز است. بانک جهانی، امنیت غذایی را به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم توسعه معرفی نموده و آن را هم‌تراز با درآمد سرانه، توزیع عادلانه درآمد، نرخ اشتغال، حفظ محیط‌زیست و رعایت حقوق بشر دانسته است بدین‌ترتیب، با این تفاسیر می‌بینیم که نیاز است تا به بخش کشاورزی برحسب نقش و سهم تعیین‌کننده‌ای که در فرایند توسعه دارد، از منظری به‌روز و با رویکردی مناسب نگریسته شود تا بتوان مرحله تولید معیشتی و سنتی را وارد مرحله تولید صنعتی و تجاری کرد و با این روند، امنیت غذایی را ممکن ساخت.
ازآنجاکه یکی از این راه ورود به عرصه مکانیزاسیون کشاورزی است و استان کردستان به‌عنوان یکی از استان‌های غربی راه مکانیزاسیون و توسعه این بخش را در پیش گرفته است، در این راستا برآن شدیم تا گفتگویی با حسین آقا عزیزی؛ رئیس اداره مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان در خصوص وضعیت مکانیزاسیون کشاورزی استان ترتیب دهیم و در ادامه، پای صحبت‌های حسین احمدی؛ تولیدکننده ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی نشستیم تا وضعیت تولید و صادرات و البته خواسته‌های این کارآفرین و تولیدکننده را بشنویم که در ادامه متن این گفتگوها را می‌خوانید:
کردستان در کشور، رتبه نخست مکانیزاسیون را دارد
رئیس اداره مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان در گفتگو با خبرنگار حوزه کشاورزی قلم با بیان اینکه ضریب مکانیزاسیون در سطح استان کردستان ۲.۲ اسب بخار است، مطرح کرد: استان کردستان رتبه نخست ضریب مکانیزاسیون را در سطح کشوری دارا است.
حسین آقا عزیزی در پاسخ به اینکه آیا با استهلاک در این حوزه روبرو هستیم؟ عنوان کرد: بله استان دارای تعداد زیادی ماشین‌های فرسوده در بخش کشاورزی با عمر بالای ۱۳ سال است و هر سال نیز به این آمار اضافه می‌شود.
وی اعتبار موردنیاز در این حوزه را چنین تشریح کرد: اعتبار در نظر گرفته شده در این زمینه در سال‌جاری برابر ۱۳۵ میلیارد تومان است که از این میزان، تاکنون بالغ‌بر ۱۳۰ میلیارد تومان جذب شده است.
این مسئول خاطرنشان کرد: تعداد تراکتور استان ۲۹هزار دستگاه و تعداد کمباین استان یک هزار و ۳۸۵ دستگاه است.
عزیزی در بخش پایانی این گفتگو در پاسخ به اینکه نوآوری و مکانیزاسیون مناسب چه نقشی در تولیدات کشاورزی دارد؟ اظهار کرد: توجه به این موضوع و قدم نهادن در این مسیر، باعث افزایش تولید و عملکرد در واحد سطح، کاهش هزینه تمام‌شده تولید محصولات، کاهش زمان در انجام مراحل کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی می‌شود. هم‌چنین، افزایش سرانه درآمد کشاورزان را به همراه دارد.
۳۵ برابر افزایش تولید با کشت‌های مکانیزه
در ادامه، با تولیدکننده ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی و مدیرعامل شرکت ماشین کشت آبیدر گفتگویی ترتیب داده شد. این شرکت در زمینه طراح و تولیدکننده ماشین‌آلات کشاورزی و صنعتی و طرح جایگزینی دستگاه‌های فرسوده داخلی و خارجی فعالیت دارد.
حسین احمدی در گفتگو با خبرنگار حوزه کشاورزی ما با بیان اینکه کار خود را در زمینه تولید ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی از سال ۱۳۷۹ آغاز کرده است، عنوان کرد: در ادامه این کار در سال ۱۳۸۱ شرکت ماشین کشت آبیدر را تأسیس کردم.
وی در خصوص این شرکت مطرح کرد: شرکت ماشین کشت آبیدر در راستای تحقق بخشیدن به یکی از مهم‌ترین اهداف خود یعنی تأمین رضایت مشتری علاوه بر عرضه محصولات باکیفیت بالا سعی نموده تا با استفاده از کادری مجرب و برنامه‌ریزی موجبات آسایش خاطر مشتریان را فراهم نماید. به همین‌منظور با تحویل دفترچه راهنما و تضمین دستگاه خیال مشتریان را تثبیت می‌نماید.
وی خاطرنشان کرد: شرکت ماشین کشت آبیدر با تکیه به فنی و مهارت و تجربه در امر تولید کلیه محصولات خود ازنظر کیفیت تضمین و با واحد مجزا خدمات پس از فروش و وسیله نقلیه بازدید و کنترل و برطرف نمودن نواقص و راه‌اندازی دستگاه در حین کار آسایش خاطر مشتریان را فراهم کرده است.
این تولیدکننده ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی با بیان اینکه این شرکت در زمینه ماشین‌آلات و دستگاه‌هایی که در حوزه کاشت محصول به کار می‌آیند، فعالیت دارد خاطرنشان کرد: وضعیت مکانیزاسیون و قدم نهادن در مسیر کشت‌های مکانیزه نسبت به سال‌های گذشته خیلی بهتر شده است.
احمدی در تشریح این موضوع گفت: در ۲۰ سال گذشته تعداد صد نفر هم بذرکار و عمیق‌کار نبود و همه به‌صورت سنتی و یا نهایتاً با کودپاش اقدام به کاشت محصولات کشاورزی می‌کردند و در کشور تنها دو شرکت در زمینه ماشین‌آلات کشاورزی فعال بود.
وی با بیان این موضوع از شرکت ماشین کشت آبیدر در کردستان و شرکت برزگر در همدان نام برد و افزود: در سال ۱۳۸۳ دستگاه‌های شرکت ماشین کشت آبیدر به جنوب کشور ارسال می‌شد و در آن زمان، حتی عنوان می‌کردم که یک سال بعد می‌توانند هزینه ماشین‌آلات تحویلی‌شان را به شرکت بپردازند.
این تولیدکننده ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی با بیان اینکه ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی موردنیاز مشهد، شهرهای جنوبی، شمال و غرب کشور را حمایت می‌کردیم، گفت: به‌مرور شرکت‌های دیگری نیز در این عرصه فعالیت کردند.
احمدی با بیان اینکه دو شرکت مذکور توانستند کشت مکانیزه را وارد کشور کنند، مطرح کرد: تأثیرات استفاده از دستگاه‌های نوین و مکانیزه را در کشت محصولات و تأثیرات آن بر برداشت محصول را می‌توان به عینه مشاهده کرد به‌نوعی که در کشت دیم اگر به روش سنتی و بذرپاشی با دست شاهد هستیم که در یک هکتار به نسبت یک‌به‌هشت یا یک به ۱۰ و در صورت حرفه‌ای بودن کشاورزی به‌صورت یک به ۱۲ محصول تولید می‌شود با کشت مکانیزه این میزان به یک به ۲۵ و حتی یک به ۳۵ می‌رسد.
وی خاطرنشان کرد: سال گذشته، در زمین دیمی در سنقر و کلیایی که از دستگاه کاشت مکانیزاسیون ما استفاده کرده بود، شاهد افزایش تولید ۳۵ برابری بودیم.
مدیرعامل شرکت ماشین کشت آبیدر با تصریح بر اینکه در زمین‌هایی که کشت آبی دارند نیز هشت تا ۹ تن افزایش محصول در هکتار را در صورت استفاده از ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی شاهد هستیم، یادآور شد: این کشاورز است که تصمیم می‌گیرد در مرحله کشت محصول و بذر خود از ماشین‌آلات، ادوات و تجهیزات کشاورزی استفاده کند یا به روش سنتی وارد کار شود بدین‌سان نیاز است تا با آموزش کشاورزان آن‌ها را از دستاوردهای این روش آگاه ساخت.
احمدی با بیان اینکه اگرچه این روزها تعداد تولیدکنندگان ماشین‌آلات، ادوات و تجهیزات کشاورزی در سطح کشور بالا رفته است، اما مهم ورود به عرصه کیفیت است، تصریح کرد: هم‌اکنون، دستگاه‌هایی را که سال ۸۰ به قوچان فرستاده‌ایم، مشغول به کار است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر در سطح کشور در حدود ۳۰ تولیدکننده در این عرصه فعالیت دارند، عنوان کرد: نیاز است تا دستگاه‌های مربوطه به‌ویژه سازمان جهادکشاورزی و صمت از حال تولیدکنندگان خبر داشته باشند.
مدیرعامل شرکت ماشین کشت آبیدر در ادامه این موضوع، با بیان اینکه همکاری سازمان جهادکشاورزی با ما خوب است، ادامه داد: این دو دستگاه باید یا از واحدهای ما بازدید کنند یا حداقل به ما زنگ بزنند و بپرسند که این روزها دردتان کجا است؟ ما کارمان را پیش می‌بریم و دراین‌بین، کیفیت کار برایمان اهمیت دارد اما نیاز است تا حداقل پای حرف‌هایمان بنشینند.
احمدی با بیان اینکه هم‌اکنون شاهدیم که دستگاه‌های تولیدیمان ۶ سال بدون نیاز به تعمیرات و به‌صورت مناسبی کار می‌کنند، به وضعیت صادراتی این محصولات تولیدی اشاره کرد.
وی در این زمینه اضافه کرد: سه دستگاه را به کشور عراق فرستادیم اما نتوانستیم به صادراتمان ادامه دهیم، دراین‌بین نیاز به حمایت و راهنمایی است تا بتوانیم بازارهای فروش را بشناسیم و محصولاتمان را به کشورهای دیگر صادر کنیم.
این تولیدکننده ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی با بیان اینکه وضعیت فروش و درآمدمان درمجموع از حدود ۱۰ سال پیش نامناسب شد، افزود: در آن روزها کارمان با ۶۳ نفر پیش می‌رفت اما در حال حاضر ۱۴ نیروی کار داریم که در حوزه‌های مختلف مشغول به فعالیت هستند و از نیروهای قدیمی شرکت هستند.
احمدی با بیان اینکه هم‌اکنون رقابت بین تولیدکنندگان این عرصه زیاد شده است، مطرح کرد: در سال‌های گذشته سالانه ۳۰۰ دستگاه و در حال حاضر، سالانه ۱۳۰ دستگاه تولید می‌کنم و محصولاتم را به‌صورت چک به فروش می‌رسانم.
وی با تأکید بر اینکه در راستای بالا بردن بهره‌وری کار، نیروهایمان را منسجم کردم و میزان تولید را به‌اندازه موردنیاز پیش می‌برم، خاطرنشان کرد: برخی از نیروهای شاغل در مجموعه که کارایی لازم را در عرصه تولید نداشتند، از مجموعه خارج و هم‌اکنون کارها را به‌صورت منسجم و متمرکز در بخش‌های مختلف پیش می‌برم.
مدیرعامل شرکت ماشین کشت آبیدر در بخش پایانی این گفتگو در خصوص میزان تولیدات سال‌جاری نیز تشریح کرد: سال گذشته میزان تولیداتمان به ۱۳۰ دستگاه رسید که در حال حاضر، تولیداتمان ۱۳۱ دستگاه بوده و تا پایان سال به ۱۶۰ دستگاه نیز می‌رسد.
به‌راستی توجه به مکانیزاسیون کشاورزی و ورود مناسب به این عرصه دسترسی همه مردم در تمام اوقات به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم را به ارمغان خواهد آورد بدین‌سان نیاز است تا تأثیرات آن در بحث امنیت غذایی جدی گرفته شود و قدم‌ها در مسیر ارتقا و توسعه بخش مکانیزاسیون محکم‌تر برداشته شود.
به‌راستی‌که یکی از مهم‌ترین مراحل برنامه‌ریزی مکانیزاسیون، تعیین شاخص‌های مکانیزاسیون و بررسی وضعیت موجود به کمک این شاخص‌ها و ادامه ارائه افق برنامه زیربخش‌های مختلف کشاورزی و سایر بخش‌های مرتبط است. از طرف دیگر، بخش کشاورزی یک فعالیت عمده اقتصادی در سطح کشور است که در این مسیر، افزایش تولید منوط به فنّاوری و سطح مکانیزاسیون است بدین ترتیب، باید پذیرفت که ماشین‌آلات کشاورزی با افزایش سطح زیر کشت، ایجاد شرایط فشرده و تراکم (چندکشتی)، افزایش سرعت عملیات اجرایی روی زمین، بهبود عملیات زراعی و غیره می‌توانند نه‌تنها موجب افزایش تولید و درآمد کشاورزان شوند بلکه افزایش درآمد در بخش کشاورزی، تأمین امنیت غذایی و مواردی ازاین‌دست را نیز به همراه داشته باشند. مانع از تخریب خاک شوند و زمینه را برای ورود به کشاورزی مدرن مهیّا سازند بدین‌سان، امید است تا در توسعه این موضوع، شاهد حمایت‌های بیشتر از تولیدکنندگان داخلی عرصه ماشین‌آلات کشاورزی، ترویج و تبلیغات روش‌های مکانیزه کشاورزی، حمایت از تحقیقات علمی در رابطه با مکانیزاسیون و تجاری کردن این تحقیقات، افزایش آگاهی بخشی به کشاورزان در این عرصه و مواردی ازاین‌دست در استان‌های کشور به‌ویژه استان‌های غربی کشورمان باشیم.
