نگاهی به سطح پارکهای شهر بیندازیم، چرا باید تا این حد دختران و پسران نوجوان را در کنار هم مشغول خندیدن و حرف زدن ببینیم؟ ایا این افراد در فضای خانه خلأهایی را تجربه کردهاند که حال، برای یک همصحبتی نیاز دارند تا به دنبال جنس مخالفی بروند که شاید سنش به ۱۳ سال هم نمیرسد؟
متاسفانه والدین در دهه گذشته، خیلی از صحبتها را با فرزندانشان نداشتند و علت این خلأ عرف جامعه بود که میطلبید بسیاری از موضوعها سر بسته بماند و البته ارضای پاسخ به این سوال، افراد را به سمت گروههای دوستی و حتی گروههای دوستی با جنس مخالف سوق میداد اما در دهه اخیر، گویی بسیاری از دیوارها فرو ریخت و این دوستیها برای برخی از خانوادهها طبیعی نیز جلوه کرد! اما باز هم حاضر نبودند که خودشان پاسخگوی سوالات و ابهامات فرزندانشان باشند و پای حرفهای وی بنشینند و البته بسیاری از ناگفتهها را برای فرزندانشان توضیح دهند.
کاهش ارتباطات درون خانوادگی به واسطه سرهایی که روز به روز بیشتر و بیشتر در فضای مجازی فرو رفت، یکی دیگر از عوامل موثر بر پایهریزی دوستیها با جنس مخالف است. والدین، خود در فضای مجازی به راحتی با جنس مخالف (خواه از اقوام باشد، خواه از همکاران باشد و خواه فردی غریبه) صحبت میکنند. فیلم و عکسهای زندگی شخصی و البته خصوصیشان را به راحتی در این فضاها منتشر میکنند و فرزندشان این شیوه زندگی را میبیند و به راستی که میآموزد!
اما باید در این فضا چه قدمهایی برداشته شود؟ در وضعیتی که دوستی با جنس مخالف پیش از ازدواج به سنین بسیار پایین رسوخ پیدا کرده و حتی به دختران دبستانی هم رسیده است، آیا نباید قدمی برداریم؟ نباید کاری کنیم که هویت دینی و ملی ما آن قدر پررنگ باشد که فرزندانمان بیاموزند و از بسیاری آسیبها مصون بمانند.
رسوخ دوستیها با جنس مخالف این روزها به زندگیهای مجردی و حتی پس از ازدواج نیز وارد شده است، موضوعی که اگر چه در زندگیهای مجردی نام ازدواج سفید! و بهتر بگوییم به قول دکتر قرائی مقدم «همباشهای سیاه» را یدک میکشد
از سویی، رسوخ دوستیها با جنس مخالف این روزها به زندگیهای مجردی و حتی پس از ازدواج نیز وارد شده است، موضوعی که اگر چه در زندگیهای مجردی نام ازدواج سفید! و بهتر بگوییم به قول دکتر قرائی مقدم «همباشهای سیاه» را یدک میکشد اما چیزی جز زوال نبوده و به زندگیهای پس از ازدواج و شکلگیری روابط مثلثی نیز رسیده است. آسیبهای اجتماعیای که در قلب خانوادهها رسوخیافته و باید به راستی ریشهیابی و راهکاری برای مقابله با آن ترتیب داد.
در این راستا پای صحبتهای سیدحسن موسویچلک؛ رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران و امانالله قرائی مقدم؛ جامعه شناس فرهنگی نشستیم که در ادامه نظرات آنها را میخوانید:
با فرزندانتان و همسرتان حرف بزنید!
سیدحسن موسویچلک در گفتگو با خبرنگار ما در خصوص علل سوق پیدا کردن افراد به جنس مخالف بیان کرد: والدین بایستی بیاموزند که در هر مرحله از بزرگ شدن فرزندشان باید پاسخگوی وی باشند و هرگز نباید در پاسخگویی به موقع به ابهامات فرزندشان، غفلت کنند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با تاکید بر اینکه در هر مرحله از رشد، والدین باید اطلاعات درستی را به فرزندشان بیاموزند، مطرح کرد: این روند، احتمال سوءاستفاده و ورود افراد ناآگاه و حتی جنس مخالف را به زندگی فرزندان کاهش میدهد.
وی با تاکید بر این موضوع یادآور شد: اگر والدین نیز امکان پاسخگویی نداشتند باید از مشاوران تربیتی کمک بگیرند و نباید اجازه دهند تا این ابهامات، فرصتی شود برای دوری فرزند از والدین و سوق پیدا کردن به گروههای دوستی دیگر بدین سان، والدین بایستی همواره اولین مرجع پاسخگوی به فرزندان باشند و برای این مهم تلاش کنند.
پایهگذار اورژانس اجتماعی در ایران در ادامه، کاهش ارتباطات کلامی بین اعضای خانواده را یک مسئله دانست و گفت: این امر، ناشی از تغییرات به وجود آمده در درون جامعه است و با خود مشکلات و آسیبهایی را نیز به همراه دارد.
موسوی چلک در این راستا بیان کرد: در این بین شاهدیم که خانوادههای امروزی ساعتهای بسیاری را در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی به سر میبرند و همین امر با خود کاهش ارتباطات عاطفی و البته کاهش چشمگیر میزان گفتگو در خانواده را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه این روزها در خانوادههای ایرانی میزان گفتگو به کمتر از ۱۵ دقیقه رسیده است، افزود: با ورود عرصه فضای مجازی به حریم خانوادهها، بسیاری از این حریمها نیز از بین رفتند و حتی زمینه را برای طلاق و جدایی مهیّا ساختند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در پایان صحبتهای خود به وضعیت دوستی با جنس مخالف پس از ازدواج نیز اشاره کرد و گفت: در شبکههای اجتماعی، زوجین میتوانند به راحتی با افراد غریبه و جنس مخالف صحبت کنند و این امر سطح اعتماد را در بین زن و شوهر کاهش میدهد و میتواند آسیبهای جدی بر بدنه خانواده وارد آورد.
قبح دوستی با جنس مخالف شکسته نشود!
امان الله قرائی مقدم در گفتگو با خبرنگار ما در خصوص آسیب شناسی روابط دختر و پسر پیش از ازدواج چنین گفت: این رزها زمینه برای صحبت دختران و پسران و البته زنان و مردان بیش از گذشته مهیّا شده است؛ چه در محل تحصیل، چه در محل اشتغال و غیره بدین سان باید این دگرگونیها را پذیرفت.
این جامعه شناس فرهنگی با تصریح بر اینکه این دگرگونیها همراه با آثار مثبت و البته عوارض نامناسب است، عنوان کرد: یکی از آثار و البته عوارض نامطلوب این روند که زیان بخش است، شکلگیری دوستیهای نامطلوب و خیابانی است به نوعیکه در یک برهه زمانی، این روند حتی به صورت مد تبدیل شد.
وی با تصریح بر اینکه این روزها از دوستی با جنس مخالف میتوان به عنوان یک مد اجتماعی نیز نام برد، یادآور شد: این دوستیها، برای دختران و پسران نوجوان حتی به یک فخرفروشی تبدیل و قبح آن نیز شکسته شده است به نوعی که گویی همه افراد باید پیش از ازدواج وارد این دوستیها با جنس مخالف شده باشند.
قرائی مقدم با بیان اینکه نقش والدین و فضای آموزشی مدارس باید پاسخگوی بسیاری از سوالات دختران و پسران باشد، اظهار کرد: بایستی در فضای خانواده و فضای تحصیلی در سنین مناسب تمامی مسائل دوستی با جنس مخالف برای افراد تشریح شود و دختران ما بدانند که آنها هستند که قربانی روابط خارج از عرف خواهند شد.
وی خاطرنشان کرد: به راستی که توسعه الگوی رفتاری پسران و دختران غربی، هستهای شدن خانواده و البته افزایش روحیه فردگرایی با خود کاهش آمار ازدواج و گسترش دوستیهای خارج از عرف و به نوعی خیابانی را به همراه دارد.
قرائی مقدم، نقش والدین را در پیشگیری از دوستیهای نامتعارف و ازدواجهای بیدوام حیاتی دانست و گفت: والدین بایستی تربیت دینی را از سنین کودکی فرزندشان آغاز کنند، بر نحوه استفاده فرزندشان (در سنین مختلف) از فضای مجازی نظارت داشته باشند، با فرزندشان صحبت کنند و با تکیه بر هویت ملی و دینی آموزشهای لازم را آغاز نمایند از سویی، فضای آموزشی مدارس نیز باید با حساسیتهای بیشتری راجع به موضوع جنسیت و روابط بین دو جنس دختر و پسر برای دانشآموزان صحبت کند تا بتوانیم شاهد کاهش این روابط شویم.
این جامعهشناس فرهنگی در پایان گفتگو با بیان اینکه شکلگیری روابط با جنس مخالف، در زندگی پس از ازدواج نیز تاثیرات خود را میگذارد، خاطرنشان کرد: این موضوع، موجب میشود تا افراد پس از ازدواج نیز اعتمادشان به همسر کاسته و همین موضوع موجب جداییها و مشکلاتی در زندگی زناشویی خواهد شد.
والدین باید بیاموزند که نقش آنها درزندگی آینده فرزندانشان و در نهایت، در وضعیت جامعه امری حیاتی است و نباید لحظهای از این نقش پاپس بکشند
به راستی که نقش والدین در زندگی تکتک فرزندان مهم و حیاتی است، موضوعی که این روزها تنها در آزادی فرزندان به حال خود تعبیر میشود! والدین باید بیاموزند که نقش آنها درزندگی آینده فرزندانشان و در نهایت، در وضعیت جامعه امری حیاتی است و نباید لحظهای از این نقش پاپس بکشند.
عدم پاسخ به نیازهای عاطفی فرزندان، عدم توجه به سوالهای ذهنی آنها و پاسخگو نبودن والدین نسبت به ابهامات فرزندانشان و در نهایت، خلأ عاطفی آنها همه و همه میتواند زمینه را برای دوستی با جنس مخالف ایجاد نماید، پدیدهای اجتماعی که این روزها حتی یک مد اجتماعی شده و به واسطه تلفنهای همیشه همراه نیز رونق گرفته است. بدین سان، بار دیگر باید والدین به نقش اصلی خود که همانا نقش تربیتی بر پایه هویت ملی و دینی است باز گردند و بدانند، کوچکترین کم کاری در این مسیر است که همباشهای سیاه و طلاقها و بی اعتمادیها و دوستیها و البته روابط با جنس مخالف پس از ادواج را رقم زده است! بحثی که صحبت از آن دردناک اما یک حقیقت است که باید برای آن فکری کرد.