چالش‌های متفاوت دولت سیزدهم

گروه سیاسی: غلامعلی رجایی، فعال سیاسی در روزنامه اعتماد نوشت: در بحث از بررسی چالش‌های دولت سیزدهم و پیش‌بینی این چالش‌ها نخست باید بدانیم که دولت آینده آیا از جنس اصولگرایان است یا از اصلاح‌طلبان چراکه به نظر من، چالش‌های هرکدام از این دولت‌ها باهم متفاوت است و این هم به آن دلیل است که کنش‌های دولت‌ها براساس گرایش‌هایی که دارند، تبیین می‌شود. ضمنا باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که در تعیین دولت آینده رویکرد شورای نگهبان اهمیتی ویژه دارد.
با این مقدمه به نظر می‌رسد اگر اصلاح‌طلبان بتوانند از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند و از مردم رای بگیرند، شرایط متفاوت است. البته تشکیل یک دولت اصلاح‌طلب باتوجه به نتیجه انتخابات امریکا منتفی نیست ولی اینکه چهره‌های برجسته اصلاح‌طلب بتوانند از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند، کاری بسیار  دشوار است.
با این همه اگر دولت اصلاح‌طلب تشکیل شود، یکی از چالش‌های جدی‌اش تعامل با مجلس خواهد بود. ما شاهدیم که مجلس یازدهم به محض روی کارآمدن، پیش از هر اقدام وارد تنش با دولت مستقر شد و نیز دیدیم که دولت آقای روحانی را تا دم تیغ استیضاح بردند و شاید اگر توصیه رهبری نبود، این اتفاق رخ می‌داد. البته مشکل اصلی، تعدادی از نمایندگان و به‌اصطلاح تندروهای مجلس هستند و نه همه نمایندگان، منظور کسانی است که تجربه چندانی در عرصه سیاست ندارند و چنانچه دولت اصلاح‌طالب تشکیل شود، حتما تلاش می‌کنند تا ترمز دولت را بکشند. با این حال فکر می‌کنم اگر دولتی از جنس آقای خاتمی تشکیل شود، وضع ایران نسبت به دوره آقای احمدی‌نژاد مطلوب‌تر باشد.اما چنانچه رییس‌جمهوری اصولگرا روی کار بیاید، دولت چالش‌های متفاوتی را تجربه می‌کند و پیش‌بینی‌ام این است که در این صورت، دولت در رویکرد سیاسی داخلی و خارجی خود از تندروی‌ها به دور خواهد بود و نمی‌تواند وارد حرکت‌های افراطی شود. به نظر می‌رسد چنین دولتی باید به سرعت وارد عادی‌سازی روابط در عرصه بین‌الملل ازجمله با عربستان شودچراکه امروز شاهدیم صهیونیست‌ها در تلاش‌ هستند تا فشارها را بر ایران افزایش دهند و در ماه‌های پایانی دولت ترامپ نیز تمام تلاش خود را به‌کار می‌گیرند تا با همکاری عربستان، شرایط را بیش از پیش دشوار کنند.اما چالش این دولت اصولگرا بحث معیشت، رفاه و حل مسائلی است که زندگی عادی و روزمره مردم را با دشواری‌های اساسی مواجه کرده است. ضمن آنکه اگر این دولت اصولگرا با مجلس نیز چالش داشته باشد، از جنس چالش‌های درون‌گفتمانی است و اختلاف و رقابت سیاسی محسوب می‌شود. ما در مناظره‌های چند انتخابات گذشته هم دیدیم که کاندیداهای جریان اصولگرا چگونه علیه یکدیگر نطق و به یکدیگر حمله می‌کردند. در نتیجه اگر دولت اصولگرا تشکیل شود، احتمالا این دست چالش‌ها ادامه خواهد داشت.ضمن اینکه اگر مجلس بخواهد رویکرد فعلی خود را حفظ کند و در امور اجرایی استان‌های مختلف دخالت کند، حتما دولت و مجلس شاخ به شاخ می‌شوند و اختلافات‌شان بالا می‌گیرد. در نهایت لازم به یادآوری است که احتمالا دولت آینده از نیروهایی تشکیل شود که تجربه کمتری نسبت به دوره‌های گذشته دارند. بنابراین توصیه می‌کنم که اگرچه نباید از بازنشستگان و افراد پا به سن گذاشته استفاده کنند اما لازم است که نیروهای مجرب را حفظ کنند و در مقام مشاوره از آنان استفاده کنند.