پایگاه خبری/ تحلیلی قلم؛ استان ها- شکیبا کولیوند: شهرستان نهاوند در دل خود برخورداری از منابع آبی غنی و خاک حاصلخیز (۴۳۰ میلیون مترمکعب آب موود قابل استحصال و ۱۰۹.۳ میلیون متر مکعب حجم روان آب سطحی)، برخورداری از مراتع غنی و مناسب (۱۰۰ هزار هکتار) که موجب شده ۱۲ درصد کل دام‌های استان و ۲۳ درصد کل شیر تولیدی استان متعلق به این شهرستان باشد.
وجود سراب‌ها، چشمه‌سارهای متعدد و غیره عامل مهمی در رونق شیلات شده به طوری‌که در حال حاضر، نهاوند به عنوان قطب اصلی پرورش ماهی به ویژه قزل‌آلا شده است.
وجود بیشترین عرضه جنگلی (۲۲۳۵۴ هکتار) و امکان احیای حدود ۳۵۰۰ هکتار جنگل مخروبه و تنک، این شهرستان حدود ۵۹۲ هکتار جنگل طبیعی و در دست کاشت دارد که معادل ۲۴.۵ درصد از کل جنگل استان است. از این مقدار، ۲۰۰ هکتار آن جنگل طبیعی گیان و بقیه دست کاشت است.
شهرستان نهاوند به عنوان یک مرکز کشت فشرده در کشور است و حجم بالای تولیدات زراعی و بخصوص محصولات باغی و دامی را در دل خود جای داده است.برخورداری از جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی فراوان و بعضاً منحصر به فرد شهرستان، وجود سراب‌های گیان، گاماسیاب و فارسبان در شهرستان نهاوند به عنوان عوامل مهم جذب گردشگران، وجود زیستگاه‌های نسبتاً مناسب و بکر دارای ارزش‌های اکولوژیک جهت حفاظت و افزایش کیفیت اکولوژیک و بیولوژیک، قرارگرفتن در مسیر بزرگراه‌های آسیائی و جاده ابریشم، نقش و جایگاه فرهنگی، تاریخی، توریستی شهرستان در استان، وجود جاذبه‌های طبیعی به منظور توسعه اکوتوریسم، وجود مناطق حفاظت شده ملوسان و زیستگاه‌های حیات و حش اردوشان و گرین، جاذبه توریستی در جامعه عشایری و فرصت ایجاد مشاغل، وجود آب و هوای نسبتاً سالم در شهرستان و غیره، همه و همه می‌توانند زمینه‌های رونق گردشگری در این شهرستان باشند.
سال ۱۳۹۶ بود که رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان نهاوند بیان کرد: شهرستان نهاوند از نظر گردشگری ظرفیت‌های بسیار زیادی دارد اما متأسفانه در این زمینه به آنچه که در خور شأن شهرستان نهاوند است و به آن چشم‌انداز گردشگری که مدنظر ماست نرسیده است.
محسن جانجان گفت: شهرستان نهاوند بعد از شهر همدان بیشترین آمار جذب گردشگر را به خود اختصاص داده و باید تلاش کنیم که از همه ظرفیت‌های گردشگری در شهرستان استفاده کنیم تا از این طریق بتوانیم سبب رونق اقتصادی و شکوفایی شهرستان شویم.
وی با بیان این موضوع خاطرنشان کرد: ارتقای امنیت اجتماعی در اماکن تفریحی و مراکز گردشگری شهرستان به‌ویژه سراب‌ها می‌تواند در جذب گردشگر و ورود مسافران به شهرستان تأثیرگذار باشد که برای تحقق این مهم به تعامل و هماهنگی همه دستگاه‌های ذی‌ربط نیاز است.
معاون وقت فرماندار نهاوند نیز در این راستا مطرح کرد: در سراب‌های شهرستان زیرساخت‌ها ایجاد شده ولی متأسفانه مشخص نبودن متولی کار در این سراب‌ها سبب مشکلات زیادی شده و سبب به حاشیه رفتن جلسات ستاد اجرایی خدمات سفر و به نتیجه نرسیدن این جلسات شده است.
سیدرضا سلامتی اظهار کرد: متولی ساماندهی در سراب‌های شهرستان باید حتما مشخص و نقش دستگاه‌های ذی‌نفع در ساماندهی سراب‌ها تعیین شود. وقتی بحث ساماندهی سراب‌ها پیش می‌آید نگاه ما متوجه بخش دولتی و بودجه می‌شود. در صورتی که ما باید از ظرفیت بخش خصوصی در این زمینه استفاده کنیم و اهمیت و تجربه‌های موفق این بخش را دست کم نگیریم.
اما به راستی در این دوران که گردشگری نهاوند به جای آنکه در مسیر رشد و تبلیغات برای گردشگری باشد، باید در مسیر سکوتِ گردشگری قدم بردارد و البته این سکوت، ۹ ماهه نیز شده است و خسارت‌های وارده به بدنه گردشگری این شهرستان در ۶ ماهه ابتدایی سال جاری به ۵ میلیارد تومان نیز رسید؛ حال باید چه کرد؟
به راستی ضربه کرونا بر بدنه نحیف گردشگری همدان انکار ناپذیر است. موضوعی که با خود تعطیلی چندین ماهه مراکز اقامتی، هتل ها، مهمان پذیرها، تورهای گردشگری و بیکار شدن چندین راهنمای گردشگری و نیروی متخصص در این حوزه را به همراه داشت اما آیا زمان آن نرسیده تا برآوردهای خسارت‌ها و بیکاری‌ها را برای یک ماه هم که شده کنار بگذاریم و حال که سایت‌های گردشگری مان خالی از مسافران شده، به فکر مهیّا سازی زیرساخت‌های گردشگری و برنامه ریزی‌های بلندمدت در این مسیر باشیم؟ موضوع فاضلاب در روستاهای گردشگری را پیگیر باشیم؛ مکان‌هایی که نیاز به مرمت دارند را سروسامان دهیم؛ زمینه‌های آموزشی برای نیروهای متخصص گردشگری را فراهم سازیم؛ نقاط ضعف و قوت گردشگری را در شهرستان‌های همدان احصا و برای آن‌ها برنامه ریزی کرد؛ به گردشگری‌های منعطف تر مثل گردشگری کشاورزی و روستایی در این شهرستان و البته اکوتوریسم توجه نمود و بسیاری موارد دیگر که در صورت تعطیل کردن آن‌ها دردوران کرونا، باید مرگ گردشگری را در عصر پساکرونا نظاره گر باشیم بدین سان در این راستا برآن شدیم تا گفتگویی با محسن جانجان؛ رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند ترتیب دهیم تا اقدامات در پیش گرفته در مسیر حل مشکلات و موانع گردشگری نهاوند در این دوران را شاهد باشیم که در ادامه آن را می‌خوانید:
از لزوم ساماندهی سراب‌ها تا توجه به روستاهای گردشگری نهاوند
محسن جانجان در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه شهرستان نهاوند، ظرفیت‌های گردشگری بسیاری دارد، عنوان کرد: در این شهرستان، سه سراب گیان، فارسبان و گاماسیاب وجود دارد که سعی شده تا در دوران شیوع ویروس کرونا و البته در دوسال اخیر در مسیر ساماندهی آن‌ها قدم‌هایی را برداشت.
رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند در خصوص وضعیت فعلی این سراب‌ها و علت بلاتکلیف ماندن طرح توسعه سراب گیان طی ۹ سال بیان کرد: در سراب گیان، متولی اداره منابع طبیعی و بهره‌بردار شهرداری گیان است
وی در این راستا تصریح کرد: سند و طرح توسعه این سراب هم اکنون پیشرفت ۹۰ درصدی دارد و فازی که طبق اولویت در مرحله اجرایی است در کارگروه مربوطه مصوب و اجرایی خواهد شد.
جانجان درخصوص اقدامات صورت‌گرفته در سراب گیان نهاوند نیز تشریح کرد: از جاده گیان، ۴ کیلومتر روشنایی ایجاد شده و در داخل محوطه سراب نیز این امر در پیش گرفته شده است.
وی با اشاره به اینکه پیش از این اقدامات، برای ایجاد سکوی نشیمن، پارکینگ و آنتن‌دهی به محدوده سراب گیان فعالیت‌هایی انجام شده است، تصریح کرد: از سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ سعی کردیم تا به وضعیت ساماندهی سراب گیان ورود پیدا کنیم و هم اکنون نیز بخش اعظم کار به انجام رسیده است.
رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند با بیان اینکه سراب گیان نهاوند هم اکنون زیرساخت‌های نسبی دارد، خاطرنشان کرد: برنامه‌های رونق اکوکمپ در سراب گیان و مواردی از این دست نیز جزء برنامه‌های آتی ما خواهند بود.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه متولی در سراب فارسبان اداره میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند است، خاطرنشان کرد: طی ۱۰ روز گذشته نصب دو برج نوری با اعتباری بالغ بر ۴۰۰ میلیون تومان در این محدوده به انجام رسیده است.
رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند با بیان اینکه مبلمان محیطی و اصلاح سکوهای نشیمن در سراب فارسبان این شهرستان به انجام رسیده است، خاطرنشان کرد: در این دو سال، روشنایی داخل محوطه، ساماندهی سرویس‌های بهداشتی و سنگ فرش‌های محوطه را به انجام رسانده‌ایم.
جانجان در خصوص وضعیت سراب گاماسیاب نیز مطرح کرد: در این سراب، اقداماتی چون روشنایی، ساماندهی وضعیت سرویس‌های بهداشتی، نصب آلاچیق‌ها و سکوی نشیمن به انجام رسیده است.
وی با تصریح براینکه در طی این چند سال به اندازه ۴۰ سال در خصوص گردشگری نهاوند کار انجام شده است، خاطرنشان کرد: این روند با همکاری دستگاه‌های مختلف در این شهرستان به انجام رسیده است.
جانجان به سوالات مربوطه در خصوص وضعیت روستاهای گردشگری نهاوند و مشکلات فاضلاب‌های آن‌ها نیز پاسخ داد و گفت: در شهرستان نهاوند یک روستای هدف گردشگری به نام فارسبان وجود دارد که در حال حاضر، مشکلات فاضلابی ندارد و اگر مواردی نیز در این زمینه وجود داشته باشد، به شدت و حدت نیست.
وی در ادامه این موضوع یادآور شد: سعی داریم تا در این روزها، اولویت گردشگری را به سمت ایجاد زیرساخت‌های گردشگری نیز سوق دهیم به نوعی که هتل‌ها و سفره‌خانه‌ها در حال ایجاد هستند.
رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند در بخش پایانی این گفتگو مطرح کرد: یک سفره خانه در شهرستان نهاوند در دهه فجر به بهره‌برداری خواهد رسید.
اما به راستی باید پذیرفت، دوران کرونا و درگیری با این ویروس پیچیده، روزگاری تمام می‌شود و در صورت لنگ زدن هر نوع برنامه‌ریزی برای آن روزها، بدترین ضربه‌ها را خواهیم خورد. در این مسیر، صنعت سفید گردشگری بیشترین ضربه‌ها را خواهد خورد اگر در دوران شیوع ویروس کرونا، تنها در حال چرتکه انداختن در خصوص خسارت‌های گردشگری باشیم و اگر عصر پساکرونا را در سال ۱۴۰۰ یا سال‌های دیگری تجربه کنیم به راستی نه تنها چند پله به عقب برگشته‌ایم بلکه به نقطه صفر گردشگری رسیده‌ایم!
چراکه نیروهای متخصص از این حرفه خارج شده و یا در سکوت گردشگری به حرفه‌ای‌تر شدن آن‌ها کمکی نکرده‌ایم، زیرساخت‌های گردشگری‌مان متروک، فعالان این عرصه منزوی و بدنه گردشگری به وضعیت مرگ نزدیک و نزدیک‌تر خواهد شد.
شهرستان نهاوند، ظرفیت‌های گردشگری بسیاری دارد و این روزها نباید صحبت از آن را به منزله جرم! تلقی کنیم. دوران شیوع ویروس کرونا نیز روزگاری تمام خواهد شد و در صورت عدم صحبت از آن و برنامه ریزی نداشتن در مسیر ارتقای جایگاه آن، در آینده تنها افسوس خوردن‌ها عایدمان خواهد شد.
بدین ترتیب، گردشگری هوشمند و سالم را این روزها به بدنه گردشگری کرونازده وارد کرده اند که البته در کنار این امر، می‌توان ظرفیت‌های گردشگری کشاورزی و گردشگری روستایی در شهرستان نهاوند با سراب‌های زیبا و باغات و زمین‌های کشاورزی بسیارش رونق بگیرد و البته درا ین وضعیت می‌توان اکوتوریسم را رونق داد، موضوعی که در دل خود مباحث بسیاری را جای داده است. فعالان و شاغلان بخش گردشگری باید خود را برای فعالیت در شرایط کنونی آماده کرده و به بازآموزی لازم برای فعالیت در این دوران بپردازند. همچنین با برنامه‌ریزی مناسب و رعایت پروتکل‌های بهداشتی آمادگی میزبانی از گردشگران را داشته‌باشند چراکه اکوتوریسم، گردشگری روستایی و گردشگری کشاورزی در فضای باز بوده و می‌توان در آن گردشگران محدودی را با رعایت تمامی نکات، میزبانی کرد. مهمی که در استان همدان گرد فراموشی بر آن نشست.
